Ứng dụng AI trong bảo tồn văn hóa đã mang lại nhiều kết quả. Tiêu biểu là dự án phục dựng bức tranh nổi tiếng “Thăng Đường Nhập Thất” của danh họa Victor Tardieu. Đây là bức họa khổng lồ với kích thước 11x7m, được vẽ theo phong cách phương Tây nhưng nội dung tác phẩm hoàn toàn mang chất Việt. Dù được công chúng biết đến nhiều qua bản vẽ lại vào năm 2006, nhưng những tâm tư của danh họa cách nay một thế kỷ vẫn còn nhiều bí ẩn.
TS Trần Hậu Yên Thế, Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật, Đại học quốc gia Hà Nội cho biết, bức tranh “Thăng Đường Nhập Thất” phản ánh sự giao thoa văn hóa Đông - Tây với hơn 200 nhân vật, nhiều trong số đó là các nhân vật có thật và có địa vị trong xã hội đương thời. Không chỉ là tác phẩm nghệ thuật, bức tranh còn là tài liệu lịch sử quý giá, cung cấp cái nhìn toàn cảnh về xã hội phương Đông dưới ảnh hưởng của phương Tây như hệ thống vật dụng, phương tiện giao thông, dạng thức kiến trúc, đặc điểm địa lý, giống cây trồng, vật nuôi, trang phục… Bằng sự tiến bộ thần tốc của khoa học trí tuệ nhân tạo, việc làm sống lại những tác phẩm mỹ thuật để đưa đến công chúng là hoàn toàn trong khả năng của chúng ta.
Tại Tọa đàm, thạc sĩ Phạm Trung Hưng ,Giám đốc Công ty CMYK cho rằng, AI thực chất là “cánh tay nối dài”, giúp lan tỏa nghệ thuật một cách nhanh chóng hơn nhưng không thể hoàn toàn tự xử lý độc lập. AI có thể mở ra các hướng đi mới nhưng nếu thiếu nghiên cứu và giám sát, các sản phẩm nghệ thuật phục dựng từ AI dễ rơi vào tình trạng hỗn loạn, đánh mất ý nghĩa gốc.
PGS Nguyễn Xuân Thành, nguyên Trưởng khoa Điêu khắc, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam cũng nhận định, dù AI hiện đại đến đâu, vai trò của cảm xúc và nhận thức của con người vẫn không thể thiếu khi truyền tải các giá trị văn hóa.
Qua tọa đàm, các chuyên gia đều nhất trí rằng, AI có thể là công cụ mạnh mẽ cho bảo tồn văn hóa, giúp làm sống lại những tác phẩm mỹ thuật, song không thể thay thế hoàn toàn sự kết hợp tinh tế giữa cảm xúc, hiểu biết và thẩm mỹ nghệ thuật của con người. Việc ứng dụng công nghệ trong bảo tồn kí ức văn hóa nhưng vẫn cần bàn tay và trí tuệ của người nghệ sĩ để truyền tải trọn vẹn giá trị của các tác phẩm lịch sử đến với công chúng.
