Ông Lê Hồng Minh, Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch HĐQT VNG chia sẻ tại buổi Lễ
Saigon AI Hub (SAIH) là mắt xích quan trọng trong hoạt động R&D AI, cung cấp hệ sinh thái khép kín từ không gian làm việc, hạ tầng GPU, dữ liệu, dịch vụ đám mây chuẩn quốc tế đến kết nối giảng viên, doanh nghiệp và các nhóm nghiên cứu trẻ. Nhờ đó, các nhóm có điều kiện phát triển sản phẩm AI có tính ứng dụng cao trong y tế, giáo dục, giao thông và dịch vụ công, đồng thời thử nghiệm các mô hình mới.
Dự án vận hành chỉ sau 6 tháng kể từ khi VNG và Đại học Quốc gia TPHCM ký kết hợp tác giai đoạn 2025–2030, hướng tới xây dựng cộng đồng R&D chiến lược của thành phố. Ông Lê Hồng Minh, Chủ tịch VNG, cho biết hai nút thắt lớn của nghiên cứu AI là mô hình và nguồn lực. VNG cam kết đầu tư dài hạn cho năng lực nghiên cứu của các trường, đồng thời kỳ vọng sự linh hoạt giữa doanh nghiệp và học thuật sẽ thúc đẩy tiến trình nghiên cứu thông qua các sáng kiến như SAIH.
SAIH đặt mục tiêu trở thành cộng đồng nghiên cứu mở, nơi VNG chỉ đóng vai trò hỗ trợ, không yêu cầu quyền lợi hay sở hữu trí tuệ từ kết quả nghiên cứu. Thành công của SAIH được đo bằng sự phát triển của cộng đồng R&D và khả năng giải bài toán thực tế cho doanh nghiệp và Chính phủ.
Saigon AI Hub (SAIH) đặt tại VNG Campus, là không gian nghiên cứu AI mở đầu tiên tại TP.HCM
Mảnh ghép quan trọng cho hệ sinh thái R&D AI
Việt Nam xếp thứ 6/40 quốc gia về mức độ sẵn sàng cho kỷ nguyên AI theo WIN, với 80 triệu USD đầu tư AI năm 2024 (tăng 8 lần) và 42% dân số ứng dụng AI vào công việc, đời sống. Tuy vậy, hệ sinh thái AI trong nước vẫn đối mặt với hạn chế về hạ tầng tính toán, nhân lực nghiên cứu chuyên sâu và chi tiêu R&D còn thấp, đòi hỏi chuyển từ chỉ ứng dụng sang tự phát triển công nghệ AI.
Trong bối cảnh đó, các mô hình nghiên cứu mở như Saigon AI Hub (SAIH) giúp bổ sung không gian, hạ tầng và môi trường R&D còn thiếu. SAIH nổi bật nhờ cơ sở vật chất hiện đại và cách vận hành linh hoạt: các nhóm nghiên cứu làm việc trực tiếp tại trung tâm, trao đổi thường xuyên với chuyên gia của VNG và Đại học Quốc gia TPHCM, qua đó rút ngắn khoảng cách giữa nghiên cứu và ứng dụng.
Ngoài hạ tầng tính toán, SAIH xây dựng thư viện mô hình mở (Open Model Hub), đồng thời tài trợ không gian cho hoạt động học thuật như cuộc thi, workshop và sự kiện chuyên môn nhằm mở rộng cộng đồng R&D. Giai đoạn đầu, trung tâm dự kiến thu hút khoảng 30 nhà nghiên cứu từ Đại học Quốc gia TPHCM và các nhóm độc lập, tập trung vào LLM, mô hình đa phương thức, AI Agent và các hướng ứng dụng AI theo ngành.
Các đại diện tại không gian Saigon AI Hub
Mô hình hợp tác 3 nhà: Cần nhanh và thực chất
Trong nhiều năm qua, mô hình hợp tác giữa nhà trường và doanh nghiệp vẫn được triển khai để phát triển nguồn nhân lực công nghệ chất lương cao. Tuy nhiên, ở nhiều nơi, kết quả hợp tác vẫn giới hạn trong khuôn khổ đào tạo và tuyển dụng, chưa hình thành được các kết quả nghiên cứu và ứng dụng có tính lan tỏa rộng.
ST Telemedia Global Data Centres liên doanh với VNG xây dựng Trung tâm dữ liệu tại Việt NamDo đó, các Nghị quyết 57 và 68 của Bộ Chính trị đã chiến lược hóa sự hợp tác này thành mô hình 3 Nhà: “Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp”, với mong muốn tạo ra sự đột phá cho năng lực nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Hợp tác chiến lược được ký kết tháng 5/2025 giữa Đại học Quốc gia TPHCM và VNG là một trong những minh họa tiêu biểu cho hiệu quả của mô hình 3 Nhà, khi chỉ trong vòng 6 tháng, hàng loạt hoạt động cụ thể đã được triển khai, theo đúng tinh thần “làm thật - chia sẻ nguồn lực thật”.
Ví dụ điển hình, cuộc thi lập trình quy mô toàn quốc Code Tour do hai bên đồng tổ chức, thu hút hơn 5000 bạn trẻ giải các bài toán “thực chiến” của thị trường, hay chương trình đồng đào tạo giữa VNG và Trường Công nghệ thông tin (thuộc Đại học Quốc gia TPHCM) bộ môn Lập trình và phát triển game ứng dụng. Theo đó, doanh nghiệp sẽ trực tiếp hỗ trợ thương mại hóa các ứng dụng game có tiềm năng do sinh viên phát triển trong khóa học. Gần đây nhất, ngày 20/11, VNG đã tài trợ card GPU của NVIDIA cho 3 trường đại học thuộc Đại học Quốc gia TPHCM, phục vụ R&D AI tại chỗ, với tổng giá trị tài trợ lên tới 6 tỷ đồng.
Những hoạt động này cho thấy cách tiếp cận hợp tác mới theo chuỗi: đào tạo – nghiên cứu – thử nghiệm – tiến tới thương mại hóa, thay vì chỉ triển khai các dự án đơn lẻ.
“AI hiện nay giống như thời điểm Internet những năm 1995-1996, còn nhiều yếu tố chưa chắc chắn. Các nhà phát triển cần giữ sự hứng khởi với những khả năng mà công nghệ mang lại, kiên trì thử nghiệm để tìm ra mô hình tạo ra giá trị thực cho người dùng và cho nền kinh tế”, ông Lê Hồng Minh cho biết.
Trong đó, sự phối hợp liên tục giữa Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp để hình thành một hệ sinh thái AI “có nghiên cứu, có sản phẩm, có người dùng và có giá trị kinh tế” có ý nghĩa rất quan trọng.
Theo Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030, Việt Nam đặt mục tiêu trở thành một trong những trung tâm đổi mới sáng tạo và ứng dụng AI hàng đầu trong ASEAN.
Trong bức tranh đó, những mô hình như Saigon AI Hub có thể xem là các “điểm thử” cần thiết để tích lũy kinh nghiệm, hoàn thiện cơ chế phối hợp và hình thành đội ngũ chuyên gia AI trong nước. Hiệu quả của các mô hình này sẽ cần thời gian để kiểm chứng, song việc bắt đầu bằng những dự án cụ thể, có hạ tầng và con người đi kèm, được coi là bước đi cần thiết, mang tầm nhìn dài hạn và bền vững để tiến tới xây dựng năng lực AI quốc gia.
HM
