Bác sĩ Nguyễn Huy Du, quyền trưởng chương trình "Vì sự sống còn, phát triển trẻ em và môi trường" của UNICEF cho biết, trên thế giới hơn 75% rối loạn sức khỏe tâm thần khởi phát ở tuổi 24. Riêng tại Việt Nam, kết quả khảo sát sức khỏe tâm thần vị thành niên quốc gia năm 2022 cho thấy xu hướng trẻ hóa đáng báo động. Cụ thể có 21,7% trẻ vị thành niên cho biết có vấn đề về sức khỏe tâm thần, trong đó 3,3% có các tiêu chí về rối loạn tâm thần; 18,6% có rối loạn về lo âu và 4,3% có biểu hiện về trầm cảm.
Lý giải về nguyên nhân gây gia tăng và trầm trọng vấn đề sức khỏe tinh thần ở Việt Nam, các chuyên gia y tế nhận định bắt nguồn từ sự tồn tại của nhiều áp lực vô hình trong xã hội như: Áp lực điểm số, áp lực đồng trang lứa, căng thẳng tại nơi làm việc; sự thiếu hụt các chương trình giáo dục, nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần và bệnh tâm thần; ngân sách y tế dành cho sức khỏe tâm thần còn quá ít, số lượng bác sĩ tâm thần toàn quốc khá thấp, làm tăng khoảng trống điều trị…
Nhằm khắc phục tình trạng trên, tại Hội thảo Xây dựng đề án tăng cường năng lực hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần giai đoạn 2023-2030, do Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) tổ chức cuối năm 2023, các đại biểu đã thảo luận các mục tiêu của Đề án như: Tăng cường lãnh đạo, điều hành, phối hợp liên ngành của các bộ, ngành, chính quyền các cấp và huy động xã hội trong chăm sóc sức khỏe tâm thần; nâng cao sức khỏe tâm thần và dự phòng các rối loạn tâm thần; củng cố năng lực và tính hiệu quả của nguồn nhân lực sức khỏe tâm thần về dự phòng, giám sát, phát hiện, điều trị, quản lý, phục hồi chức năng và hỗ trợ xã hội đối với người có rối loạn tâm thần; củng cố hệ thống chăm sóc sức khoẻ tâm thần để cung cấp dịch vụ y tế và xã hội toàn diện, lồng ghép, liên tục và dựa vào cộng đồng.
Bên cạnh việc đẩy mạnh các đề án, chính sách nhằm tăng cường năng lực hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần ở Việt Nam, ở góc độ của mỗi người dân, việc nâng cao nhận thức chăm sóc sức khỏe tinh thần có vai trò quan trọng tương đương sức khỏe thể chất là điều cần thiết.
Chúng ta cần học cách nhận biết các dấu hiệu cảnh báo của các vấn đề sức khỏe tinh thần, ví dụ như căng thẳng, lo âu, trầm cảm… kết hợp với việc lắng nghe cơ thể để bảo vệ bản thân tránh khỏi những tác động tiêu cực của căng thẳng cực độ từ công việc, cuộc sống và tìm những cách thức phù hợp giúp thư giãn, cân bằng và chăm sóc sức khỏe toàn diện.
"Chút Yên Đa Giác Quan" giúp đẩy lùi căng thẳng, tái tạo tâm trí và cơ thể
Các nghiên cứu khoa học khẳng định việc thường xuyên thực hành thư giãn thông qua 5 giác quan hay tạm gọi là tìm "chút yên đa giác quan" cùng thiên nhiên sẽ giúp con người đẩy lùi căng thẳng, tái tạo tâm trí và cơ thể. Nhận thức được trách nhiệm trong việc giáo dục cộng đồng, nhằm truyền tải các thông điệp có liên quan đến tái tạo nguồn năng lượng tích cực, La Vie đã phối hợp với Khoa Y tế Công cộng - Trường Đại học Y Dược TPHCM dưới sự cố vấn của ThS. Kim Xuân Loan, chuyên viên tư vấn và nghiên cứu khoa học Tâm lý Lâm sàng đã giới thiệu chiến dịch "Chút Yên Đa Giác Quan".
Chiến dịch được phát động vào tháng 4/2024 (từ ngày 4/4/2024 - 1/5/2024) bao gồm hoạt động kiểm tra năng lượng tích cực, giúp cá nhân nhận thức được tình trạng sức khỏe tinh thần của mình thông qua những câu hỏi được phát triển bởi chuyên gia. Tại website của chiến dịch, cộng đồng còn có cơ hội nhận được các "Bí Kíp Yên" hữu ích, những đề xuất mới mẻ giúp mọi người có thể thư giãn, giải tỏa căng thẳng bằng thị giác, thính giác, vị giác, xúc giác, khứu giác cho mỗi người.
Cụ thể, bằng những phút nghỉ ngắn kết nối ngắn với thiên nhiên, hay còn được gọi là tìm kiếm "Chút yên từ thiên nhiên", chiến dịch giới thiệu những cách thức đơn giãn dễ thực hành thư giãn tại chỗ như đứng dậy khỏi ghế, đi đến góc cây xanh giúp đôi mắt thư giãn, hít thở sự tươi mới từ cỏ cây mang lại, uống một ngụm nước khoáng thiên nhiên thanh khiết hay bật một bản nhạc quen thuộc và tận hưởng khoảnh khắc này để nạp đầy năng lượng tích cực.
Nhằm lan tỏa thông điệp tích cực có liên quan đến sức khỏe tinh thần và sức khỏe thể chất nói chung, La Vie đồng thời hợp tác với các nhân vật có sức ảnh hưởng như Khoai Lang Thang, Minh Tú, Mono, Helly Tống, Dino Vũ. Đặc biệt, sự xuất hiện lần đầu tiên của "Trợ lý Chút Yên" ứng dụng công nghệ A.I tiên tiến giúp lắng nghe những vấn đề gây nên căng thẳng của người dùng mạng xã hội để ngay lập tức điều hướng giải pháp.
Thực hành thư giãn thông qua 5 giác quan giúp chúng ta lấy lại trang thái cân bằng, tái tạo thành công năng lượng tích cực.
Có thể nói, việc nâng cao sức khỏe tinh thần và tăng cường các dịch vụ hỗ trợ tâm lý xã hội, chăm sóc sức khỏe tinh thần cho người Việt là hành trình dài cần sự phối hợp của các ban ngành, các cấp, các tổ chức, thương hiệu… và toàn xã hội để hướng đến một tương lai tốt đẹp hơn. Đóng góp vào kế hoạch hành động ấy, La Vie mong muốn thông qua những hoạt động truyền thông có thể góp phần giúp người trẻ xây dựng lối sống lành mạnh, cân bằng để chăm sóc sức khỏe tinh thần tốt hơn.
Minh Thi
