Xuất hiện từ năm 1939, xích lô là phương tiện đi lại phổ biến của người dân Việt Nam xưa. Trong những năm đầu thế kỷ 20 đó, chỉ tầng lớp quý tộc, giàu sang mới đủ điều kiện sử dụng xích lô để di chuyển chủ yếu ở các thành phố lớn thời đó như Sài Gòn, Hà Nội và Huế.
Sau khi hoà bình lập lại, xích-lô chở thành phương tiện giao thông quen thuộc của người dân Hà Nội. Đặc biệt, các bà, các cô rất thích đi xích-lô. Có thể bởi khi đi xích-lô, người ta có cảm giác yên bình, nhẹ nhàng. Ngồi trên xích-lô vẫn có thể ngắm phố phường, vẫn có thể thả hồn suy nghĩ chứ không phải tập trung vào việc lái xe. Xích-lô có mui, nên cũng chẳng phải lo mưa, nắng, bởi nếu trời mưa to thì các bác lái xe sẽ một tấm bạt để che chắn phía trước.
Vào những năm 1990, khi khách du lịch nước ngoài đến ngày một nhiều, xích lô từ phương tiện phổ biến của người dân Hà Nội cũng được sử dụng phục vụ du lịch. Giá rẻ, thuận tiện và trải nghiệm mới lạ đã giúp loại xe 3 bánh thô sơ này để lại nhiều ấn tượng trong lòng du khách.
Năm 2009, Hà Nội cấm xích-lô, nhưng cũng may là không cấm hoàn toàn. Thành phố mua lại toàn bộ xích-lô và cấp phép cho 4 doanh nghiệp lữ hành kinh doanh dịch vụ này. Theo đó, xích-lô được đánh số và quản lý rất nghiêm ngặt và chủ yếu phục vụ khách du lịch, bởi kèm theo lệnh cấm xích lô lưu hành tự do là việc quy định những cung đường xích-lô được phép tham gia giao thông.
Nhiều du khách muốn đến Việt Nam chỉ để được một lần trải nghiệm cảm giác thú vị ngồi lắc lư trên chiếc xích lô để bác tài xế xích lô đạp chầm chậm trên đường phố ngắm cảnh xung quanh, vừa hít thở không khí bên ngoài thoáng mát, có thể dễ dàng dừng lại bất cứ đâu nếu muốn và chụp ảnh để lại những ấn tượng thú vị trong lòng du khách nước ngoài.
"Thú vị và ấn tượng!" là câu cảm thán của mỗi du khách khi lần đầu tiên được du lịch bằng xe xích lô trên đường phố Hà Nội.
Chuyên trang du lịch nổi tiếng thế giới, Lonely Planet, đã gợi ý du khách không nên bỏ qua trải nghiệm với xích lô khi đến Việt Nam. Theo trang này, xích lô hay xuất hiện gần các khách sạn lớn và người lái có thể giao tiếp tiếng Anh ở trình độ cơ bản. Hãng lữ hành Kouni lâu năm ở Thụy Sĩ, có chi nhánh tại nhiều quốc gia trên thế giới cũng nhận xét tour xích lô vòng quanh Hà Nội là một kỷ niệm có một không hai, đầy thú vị cho du khách.
Mới đất nhất vào ngày 29/11 trong lịch trình 2 ngày tại Việt Nam, các thành viên đội Borussia Dortmund (Đức) đã không quên tranh thủ thời gian đi tham quan một số địa điểm ở Thủ đô Hà Nội. Hình ảnh các cầu thủ Đức đi xích lô đã được đăng tải lên Instagram chính thức của câu lạc bộ khiến cộng đồng mạng thích thú. Tiếp đó, các cầu thủ đã tiếp tục di chuyển ra quán cafe đường tàu để tham quan và thưởng thức cafe tại điểm check-in nổi tiếng Hà Nội.
Đi xích lô có cái thú riêng, vì thế theo nhiều hãng kinh doanh du lịch lữ hành, hiện nay đi tham quan bằng xích lô trên phố rất ít quốc gia có như ở Việt Nam; do vậy khi du khách nước ngoài đến Hà Nội, họ thích thú và ấn tượng khi được đi xích lô trên phố ngắm cảnh. Với đặc thù của nghề nên có nhiều "bác tài" lái xích lô nói khá tốt tiếng Anh, tiếng Pháp, đặc biệt, các câu đối thoại giới thiệu về đường phố, ẩm thực, về vẻ đẹp của Hà Nội đã tạo nên những bất ngờ, thú vị đối với khách du lịch nước ngoài.
Vẫn còn nhiều băn khoăn và ý kiến trái ngược nhau về hoạt động của xích lô trên một số tuyến phố, nhưng nhìn nhận ở khía cạnh tích cực, xích lô Hà Nội đã và đang tạo nên một nét riêng biệt, một “đặc sản” với du khách khi có dịp đến Thủ đô.
Kim Thoa
