Cá sủ vàng (tên khoa học: Otolithoides biauritus) là loài cá thuộc họ Sciaenidae, phân bố ở Ấn Độ, Việt Nam, Indonesia, Sri Lanka và Trung Quốc. Nó còn được biết tới với các tên gọi khác như cá sủ vây vàng, cá sủ vàng kép, cá thủ, cá đường.

Cá sủ vàng có vây lưng dài, miệng rộng và khá nhọn, có màu vàng nghệ lấp lánh. Nửa thân dưới của chúng có màu trắng bạc hơi phớt hồng. Phần đầu và lưng có màu xanh xám hoặc xám sáng tùy thuộc vào môi trường mà cá sinh sống. Khi cá sủ vàng chết, toàn thân cá sẽ dần đổi màu từ vàng nhạt sang vàng thẫm.

Cá sủ vàng khi được tìm thấy thường có kích thước trung bình khoảng 100cm và nặng tới 120 – 130kg. Cá sủ vàng có môi trường sống chính là ở biển nhưng đến mùa sinh nở (thường từ tháng 1-4 hàng năm), chúng bơi về phía các vùng cửa sông nước lợ để đẻ trứng.
Khi trứng nở, các đàn cá con sẽ bơi ngược lên vùng nước ngọt để sinh sống trong vòng 1 đến 2 năm đầu. Khi trưởng thành, chúng trở lại biển. Cân nặng lúc này của loài cá sủ vàng thường rơi vào khoảng 10kg.

Cá sủ vàng có thức ăn chính là các loài động vật không xương sống và các loài cá con sống ở tầng đáy của môi trường nước. Chúng rất khó phát triển trong môi trường nhân tạo, vậy nên việc nuôi loài cá này làm cảnh hoặc bảo tồn là điều cực kỳ khó khăn.
Cá sủ vàng loài cá đặc biệt quý hiếm, có giá trị kinh tế rất cao trên thị trường thế giới và được ví "đắt như vàng". Hiện nay, do cá sủ vàng ngày càng quý hiếm nên thương lái săn lùng được có thể bán giá lên đến hàng tỷ đồng, tùy thuộc vào cân nặng của cá.

Người Trung Quốc quan niệm rằng, ăn cá sủ vàng sẽ gặp nhiều may mắn, làm ăn phát đạt. Người Nhật Bản và Việt Nam thì gọi đây là "lộc trời". Thịt cá sủ vàng có mùi vị thơm ngon, có giá trị dinh dưỡng cao, giúp bồi bổ gan thận. Phụ nữ có thai hoặc sau khi sinh ăn cá sủ vàng sẽ bổ sung nhiều dưỡng chất thiết yếu.

Loại cá này chứa nhiều protein, axit béo vitamin B, selen, kali và kẽm, giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, cải thiện thị lực, chữa trị một số bệnh về tuyến tiền liệt, giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và chống ung thư. Đặc biệt, các nhà khoa học khuyến khích sử dụng các loại cá giàu omega-3 như cá sủ vàng để duy trì chức năng não bộ.
Cá sủ vàng, kết hợp với các loại rau củ và gia vị, tạo thành những món ăn tuyệt vời mang tới những lợi ích đáng kinh ngạc cho sức khỏe. Không ngạc nhiên khi các món ăn độc đáo từ cá sủ vàng lọt top 10 món ăn ưa thích nhất của người Hồng Kông (Trung Quốc) và được xếp vào hàng đắt nhất thế giới.

Tuy nhiên, thứ đắt nhất để tạo nên giá trị tiền tỷ của cá sủ vàng không nằm ở thịt, vẩy vàng mà nằm ở bong bóng của cá. Bởi bong bóng cá sủ vàng phơi khô được cho là có giá trị dinh dưỡng ngang với nhân sâm.
Trong bong bóng của cá sủ vàng, cứ 500 gram thì chứa 442 gram đạm. Do đó, ăn nó giúp đại bổ chân nguyên, hoạt huyết tráng dương, bổ sung chất cho cơ thể suy nhược, thiếu máu. Đặc biệt, người Trung Quốc còn sử dụng bong bóng cá trong một số phương thuốc bí truyền khiến giá trị của nó tăng lên một cách chóng mặt.

Trên thị trường, 1kg bong bóng cá sủ vàng tươi có giá từ 45.000 – 55.000 USD (tương đương 1,18-1,4 tỷ đồng). Cá sủ vàng nặng từ 40-50kg thì bóng cá sẽ rơi vào khoảng 1kg tươi.
Ngoài ra, trong y học hiện đại, bong bóng cá sủ vàng được dùng để sản xuất chỉ khâu tự tiêu trong phẫu thuật. Chỉ này không gây tổn thương đối với mô, giảm thiểu nguy cơ viêm nhiễm.
Cá sủ vàng mang tới giá trị kinh tế cao nhưng đang dần biến mất nên cần được bảo tồn. Một số chuyên gia cho biết, tâm lý khẳng định mình có thể ăn, sở hữu hàng độc của một số người mới là nguyên nhân chủ yếu thổi giá thị trường loài cá này lên cao.
Minh Hoa (t/h)