Trình bày báo cáo trước khi thông qua dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, dự thảo Luật đã được rà soát, chỉnh lý các quy định liên quan, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, chuyển nội dung về sửa đổi quy định của luật khác sang các luật được trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9, quy định một số nội dung đặc thù của lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Về chính sách của Nhà nước trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, các nội dung về chính sách đã được tiếp thu, chỉnh lý, mang tính nguyên tắc và giao Chính phủ quy định chi tiết, bao gồm các quy định về hỗ trợ đào tạo, đãi ngộ nhân lực, xã hội hóa, tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.
Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) bổ sung nhiều quy định về an toàn bức xạ, quản lý Nhà nước và cơ chế đầu tư, vận hành nhà máy điện hạt nhân.
Về quản lý Nhà nước trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử và an toàn bức xạ, an toàn hạt nhân và an ninh hạt nhân, ông Huy cho biết, do an toàn bức xạ, an toàn hạt nhân và an ninh hạt nhân là vấn đề đặc biệt quan trọng.
Do đó, dự thảo Luật đã quy định về cơ quan an toàn bức xạ và hạt nhân quốc gia bảo đảm phù hợp với yêu cầu của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, thông lệ quốc tế và bối cảnh Việt Nam.
Bên cạnh đó, quy định một chương riêng về an toàn bức xạ, bảo vệ bức xạ, an toàn hạt nhân và an ninh hạt nhân, trong đó có quy định về địa điểm lưu giữ, xử lý, chôn cất chất thải phóng xạ, nguồn phóng xạ đã qua sử dụng và nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng được xác định trong quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử và quy hoạch khác có liên quan.
Về nhà máy điện hạt nhân, dự thảo Luật đã được rà soát, chỉnh lý các nội dung liên quan đến đầu tư, xây dựng, vận hành, chấm dứt vận hành nhà máy điện hạt nhân; quy định về việc giám sát an toàn và bảo đảm an ninh trong suốt vòng đời của nhà máy điện hạt nhân, bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống pháp luật, phù hợp với thông lệ quốc tế và hướng dẫn của IAEA.
Đồng thời, quy định chuyển tiếp đối với các cơ chế, chính sách đặc biệt để đầu tư, xây dựng dự án điện hạt nhân, dự án lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu được ban hành trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành (khoản 1 Điều 73) và giao Chính phủ ban hành văn bản quy phạm pháp luật để kịp thời điều chỉnh, giải quyết các khó khăn, vướng mắc (khoản 6 Điều 73); có các biện pháp thúc đẩy tiến độ các dự án điện hạt nhân đang được triển khai.
