Ngày 23/5/2024 vừa qua, hiệp hội CropLife Quốc tế đã công bố "Báo cáo thường niên năm 2023" của chương trình "Khung Quản lý Thuốc Bảo vệ Thực vật Bền vững" (Sustainable Pesticide Management Framework) – gọi tắt là Chương trình SPMF. Báo cáo đã nêu bật những hoạt động nổi bật và kết quả thành công bước đầu của chương trình trong việc thúc đẩy các biện pháp quản lý thuốc BVTV một cách bền vững tại các quốc gia Kenya, Ma Rốc, Thái Lan và Việt Nam.
Khởi động từ năm 2021, SPMF là một sáng kiến của CropLife Quốc tế được xây dựng dựa trên nền tảng cam kết của ngành khoa học thực vật đối với Bộ Quy tắc Ứng xử Quốc tế về Quản lý Thuốc BVTV nhằm đảm bảo các công cụ này được sử dụng một cách an toàn và hiệu quả. Chương trình đưa ra một cách tiếp cận mới, tích hợp và toàn diện hơn nhằm hỗ trợ quá trình chuyển đổi hệ thống nông nghiệp của các nước theo hướng bền vững hơn thông qua khung quản lý và sử dụng thuốc BVTV một cách có trách nhiệm.
Cụ thể, chương trình đặt trọng tâm vào việc tăng cường hiệu quả quản trị của các quy định liên quan tới thuốc BVTV, thúc đẩy hệ thống đánh giá rủi ro và giảm thiểu các rủi ro có thể có trong quá trình sử dụng các công cụ BVTV. Thông qua quan hệ đối tác công-tư, khung pháp lý tiến bộ và các công nghệ cải tiến, CropLife Quốc tế đặt mục tiêu hỗ trợ nông dân trên toàn thế giới, đặc biệt tại các nước triển khai chương trình, trong việc đối phó với những mối đe dọa ngày càng tăng do biến đổi khí hậu, mở đường cho việc áp dụng các công nghệ mới để đáp ứng nhu cầu về các giải pháp thay thế và thực hành canh tác bền vững hơn như áp dụng Quản lý Dịch hại Tổng hợp (IPM).
Bà Emily Rees, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc của CropLife Quốc tế, cho biết: "Với tình trạng nóng lên toàn cầu, việc giải quyết vấn đề ô nhiễm, bảo vệ đa dạng sinh học và hỗ trợ an ninh lương thực là những thách thức phức tạp và có mối liên hệ chặt chẽ. Chúng phải được giải quyết một cách toàn diện, bao quát và trên mọi khía cạnh. Chương trình SPMF là một công cụ với cách tiếp cận toàn diện như vậy."
Một số thành tựu nổi bật của chương trình SPMF trong năm 2023
Tại Kenya, Chương trình SPMF đã tích hợp các phương thức thực hành tốt về thuốc BVTV toàn cầu vào khung pháp luật về quản lý thuốc BVTV mới của quốc gia này; đẩy mạnh hoạt động của trung tâm phòng chống độc quốc gia và thiết lập hệ thống quản lý bao gói thuốc BVTV trong toàn ngành với 310 điểm thu gom.
Tại Ma Rốc, thông qua nghị định mới về thuốc BVTV, chương trình đã hoàn thành dự án thí điểm về quản lý bao gói thuốc BVTV ở vùng Souss Massa; tổ chức tập huấn trực tiếp cho 2.500 nông dân và tiếp cận được thêm 100.000 nông dân thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng.
Tại Thái Lan, Chương trình SPMF đã phát động chuỗi hội thảo về khung pháp lý dựa trên đánh giá rủi ro; xây dựng các hướng dẫn quản lý đối với việc sử dụng thuốc BVTV bằng thiết bị không người lái (drone); lồng ghép chương trình hành động thích ứng biến đổi khí hậu vào nội dung tập huấn về sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả, có trách nhiệm (hay còn gọi là chương trình Stewardship) để sản xuất lúa gạo bền vững.
Tại Việt Nam, Tháng 7 năm 2023, Hiệp hội CropLife Châu Á đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác với Cục Bảo vệ Thực vật - Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn về "thúc đẩy khung quản lý thuốc BVTV bền vững" trong giai đoạn 2023-2028; chương trình khởi đầu với một số hội thảo tham vấn về đẩy mạnh thuốc BVTV sinh học cũng như rà soát, sửa đổi khung pháp lý hiện hành về quản lý và sử dụng thuốc BVTV.
Tiếp nối những hoạt động đã bước đầu triển khai trong năm 2023, vào ngày 11/1/2024, Cục Bảo vệ Thực vật và Hiệp hội CropLife Việt Nam đã ký kết Kế hoạch hợp tác triển khai chương trình SPMF năm 2024 – đánh dấu năm đầu tiên hiện thực hoá các nội dung của khung hợp tác triển khai chương trình đã được ký kết trước đó.
Theo Chương trình hợp tác, CropLife sẽ hỗ trợ tối đa hoá nỗ lực của ngành, thúc đẩy triển khai khung sử dụng và quản lý các giải pháp BVTV bền vững song song với việc đẩy nhanh tiến trình ứng dụng đổi mới khoa học trong nông nghiệp tại Việt Nam.
Đỗ Hương
