Mới đây, Bệnh viện Mắt Tp.HCM cho hay vừa tiếp nhận cấp cứu nam bệnh nhân 27 tuổi bị tai nạn lao động đinh bắn vào mắt. Tai nạn xảy ra khi nạn nhân sử dụng súng bắn đinh vô tình bóp cò, đinh bung ra và lao thẳng vào mắt trái.
Kết quả kiểm tra khẩn cho thấy đinh bắn xuyên mắt, thủng nhãn cầu và cắm sâu vào hốc mắt, nằm sát dây thần kinh thị giác, nguy cơ mất thị lực vĩnh viễn.
Sau khi thăm khám bệnh nhân được gây mê toàn thân, phẫu thuật khẩn cấp. Các bác sĩ lấy trọn chiếc đinh, khâu kín các vết rách và sử dụng kháng sinh phòng nhiễm trùng, đồng thời tiêm ngừa uốn ván.
Mắt bệnh nhân tổn thương vì bị đinh bắn trúng.
Theo các bác sĩ, chấn thương mắt do dị vật tốc độ cao thường có biểu hiện ngoài rất nhỏ nhưng mức độ tổn thương bên trong lại đặc biệt nghiêm trọng. Việc bệnh nhân không dụi mắt, không cố gắng tự lấy dị vật và được đưa đến bệnh viện kịp thời là yếu tố quan trọng giúp bảo tồn cấu trúc nhãn cầu. Nếu xử trí sai, tình trạng có thể nhanh chóng tiến triển thành viêm nội nhãn, hoại tử, mất thị lực, thậm chí buộc phải bỏ mắt.
Dị vật xuyên nhãn cầu được xếp vào nhóm cấp cứu nhãn khoa, trong đó thời gian đóng vai trò quyết định. Khi nghi ngờ có dị vật trong mắt, người bệnh cần che mắt bằng vật cứng rỗng như ly nhựa hoặc tấm chắn, hạn chế cử động nhãn cầu, tránh cúi rặn hoặc ho mạnh và nhanh chóng đến cơ sở chuyên khoa mắt. Tuyệt đối không dụi mắt, không tự rút dị vật và không tự ý nhỏ thuốc hay đắp lá.
Trường hợp của nam bệnh nhân trên là lời cảnh báo rõ ràng đối với những người lao động thường xuyên làm việc với thiết bị dễ gây mảnh văng như máy cắt, máy mài, búa, đục, súng bắn đinh hoặc máy cắt cỏ.
Việc đeo kính hoặc mặt nạ bảo hộ đạt chuẩn cần được tuân thủ nghiêm ngặt, bởi chỉ một khoảnh khắc chủ quan cũng có thể khiến mắt bị xuyên thủng và gây tổn thương nặng nề. Các cơ sở sản xuất và công trình cũng được khuyến nghị trang bị đầy đủ phương tiện bảo hộ và tổ chức huấn luyện an toàn để giảm nguy cơ tai nạn.
Bàn về vấn đề này, bác sĩ Nguyễn Lê Huy Anh (Khoa Mắt, Bệnh viện Quận Thủ Đức, TP.HCM) cho biết khi dị vật rơi vào mắt, người bệnh cần xử trí đúng theo các hướng dẫn sau:
Cách xử trí khi bị dị vật bay vào mắt
Không nên dụi mắt: Dụi mắt là phản ứng thường gặp để cố gắng đẩy dị vật ra. Tuy nhiên, hành động này sẽ gây ra nhiều tổn thương cho mắt. Nếu dị vật cứng như cát, mảnh sỏi, mảnh thủy tinh, dụi mắt khiến các dị vật này càng chà xát mạnh lên bề mặt giác mạc, gây xước giác mạc và tạo đường cho vi khuẩn, nấm xâm nhập. Nếu dị vật là côn trùng, hành động này khiến chúng tăng tiết nhiều độc tố. Dịch tiết của kiến ba khoang có thể làm bỏng giác mạc, mù lòa. Nếu dị vật là vôi bột, dụi sẽ khiến mắt bạn có thể bị bỏng hóa chất.
Người đàn ông suýt tử vong sau khi ăn món "vạn người mê"ĐỌC NGAYNên rửa mắt bằng nước sạch: Khi bị dị vật vướng vào mắt nước sạch có thể làm trôi đi các dị vật bám nông trên bề mặt giác mạc hay kết mạc mà không gây ra thương tổn. Nước cũng làm trung hòa các loại hóa chất hay dịch tiết của côn trùng. Đối với hóa chất, khi rửa bạn cần cố kéo nhẹ mi trên lên, kéo mi dưới xuống để nước có thể lan đến cùng đồ vì đây là vùng dễ ứ đọng các dị vật và hóa chất. Đối với dị vật là vôi, bạn cần xối nhanh để tránh cho vôi có thể phản ứng với nước ngay khi còn ở trên nhãn cầu nhằm tránh làm tình trạng nặng lên.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ: Đặc biệt trong trường hợp thị lực giảm, mắt thấy cộm, chảy nước mắt nhiều, sợ ánh sáng hoặc dị vật có nguồn gốc nông nghiệp thì việc đến khám tại bác sỹ Nhãn khoa là bắt buộc. Lưu ý việc tự điều trị tại nhà có thể gây ra rất nhiều sự nguy hiểm cho đôi mắt của bạn. Ví dụ: viêm loét giác mạc do vi trùng, viêm loét giác mạc do nấm, bỏng kết giác mạc,…. Có thể để lại biến chứng là giảm thị lực, thậm chí phải bỏ mắt.
Để phòng ngừa, dị vật vào mắt, trong quá trình lao động, đặc biệt là lao động công nghiệp có nguy cơ cao như ngành cơ khí, xây dựng, nhất thiết phải có kính bảo hộ hoặc khi ra đường nên đeo kính râm để bảo vệ mắt khỏi khói, bụi.
Trúc Chi (t/h Người Lao Động, Sức khỏe & Đời sống)
