Thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2025
Một số bộ, cơ quan, địa phương triển khai còn thiếu quyết liệt
Công điện nêu: Từ đầu năm 2025 đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm chỉ đạo quyết liệt, sát sao việc phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công và đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công. Theo báo cáo của Bộ Tài chính, đến hết tháng 8 năm 2025, kết quả giải ngân vốn đầu tư công cả nước đạt 46,3% kế hoạch giao, cao hơn cùng kỳ năm 2024 (40,4%), về số tuyệt đối cao hơn khoảng 135 nghìn tỷ đồng. Thủ tướng Chính phủ biểu dương, đánh giá cao 08 Bộ, cơ quan và 22 địa phương có kết quả giải ngân đạt trên mức bình quân chung cả nước. Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ phê bình nghiêm khắc 18 bộ, cơ quan trung ương và 29 địa phương chưa phân bổ chi tiết hết kế hoạch vốn được giao, 29 bộ, cơ quan trung ương và 12 địa phương giải ngân thấp dưới mức trung bình cả nước, yêu cầu các Bộ, cơ quan, địa phương kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan, xử lý theo quy định nếu có khuyết điểm do chủ quan và đề ra giải pháp khắc phục ngay trong thời gian tới.
Việc giải ngân chậm có nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chủ quan là chủ yếu, vì cùng một mặt bằng pháp lý tương tự nhưng có nơi giải ngân tốt, có nơi chưa tốt. Những nơi chưa tốt do kỷ luật, kỷ cương hành chính chưa nghiêm; sự lãnh đạo chỉ đạo tổ chức thực hiện ở một số bộ, cơ quan, địa phương còn thiếu quyết liệt, sâu sát, thiếu quyết tâm chính trị, sợ trách nhiệm, vai trò người đứng đầu chưa được phát huy; việc triển khai thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có lúc có nơi thực hiện chưa nghiêm túc, kịp thời; thiếu quyết liệt trong việc tháo gỡ khó khăn vướng mắc khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư ở một số địa phương còn chậm, chưa quyết liệt, công tác tuyên truyền, giải thích cho người dân còn quan liêu, hạn chế; việc thiếu nguồn cung nguyên vật liệu chưa được khắc phục quyết liệt, hiệu quả. Năng lực một số chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu còn hạn chế....
3 bài học kinh nghiệm
Bài học kinh nghiệm: (1) Quán triệt nghiêm túc, quyết liệt, kịp thời, hiệu quả các chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về giải ngân vốn đầu tư công; đẩy mạnh giải ngân vốn đi đôi với bảo đảm chất lượng công trình, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí. (2) Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm, kiểm tra, đôn đốc, kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn. (3) Phát huy vai trò người đứng đầu các Bộ, cơ quan, địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện. (4) Phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
Các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu
Để hoàn thành mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở Trung ương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện quyết liệt, linh hoạt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:
1- Các Bộ, cơ quan, địa phương:
a) Tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết, kết luận của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các Công điện, Chỉ thị, văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công. Xác định thúc đẩy đầu tư công là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu, là căn cứ quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của tổ chức, cá nhân. Trong lãnh đạo, chỉ đạo phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, làm việc nào ra việc đó, làm việc nào dứt việc đó, phân công phải bảo đảm "6 rõ: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả".
b) Phát huy vai trò người đứng đầu cơ quan, đơn vị; phân công cụ thể lãnh đạo, cán bộ phụ trách từng dự án, cá thể hóa trách nhiệm để làm cơ sở đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ. Xây dựng kế hoạch tiến độ giải ngân từng dự án theo từng tuần, tháng, quý và cả năm để có giải pháp quyết liệt, hiệu quả, tăng cường đôn đốc, kiểm tra, giám sát, đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn; với tinh thần "vượt nắng, thắng mưa, không thua bão gió", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", "thi công 3 ca 4 kíp", "làm ngày làm đêm, làm thêm ngày nghỉ", "chỉ bàn làm, không bàn lùi".
c) Khẩn trương phân bổ ngay kế hoạch vốn đã được giao nhưng đến nay chưa phân bổ chi tiết theo quy định; thường xuyên rà soát, đánh giá tình hình giải ngân đối với từng dự án, xác định rõ những tồn tại, yếu kém ở từng khâu để có giải pháp xử lý kịp thời, nhất là về đền bù giải phóng mặt bằng, nghiệm thu, thanh quyết toán vốn đầu tư, giải quyết về nguyên vật liệu...; tiến hành phân loại dự án theo mức độ giải ngân (tốt, chậm, không có khả năng giải ngân...), kịp thời điều chuyển vốn từ các dự án giải ngân chậm sang các dự án giải ngân tốt và có nhu cầu bổ sung vốn theo quy định; trường hợp không sử dụng hết vốn đã được giao thì khẩn trương có văn bản báo cáo rõ lý do, nguyên nhân, gửi Bộ Tài chính và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 25 tháng 9 năm 2025.
d) Tập trung thực hiện quyết liệt các kết luận, chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền về triển khai mô hình chính quyền địa phương 02 cấp; kịp thời xử lý theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý ngay các khó khăn, vướng mắc liên quan đến đầu tư công, trong đó có việc chuyển giao nhiệm vụ chủ đầu tư dự án, dự án chuyển tiếp giữa các cấp; kịp thời ổn định nhân sự, sắp xếp, bố trí cán bộ có đủ năng lực chuyên môn đáp ứng yêu cầu trong công tác quản lý, triển khai các dự án đầu tư tại địa phương theo đúng quy định pháp luật; kiên quyết không để ảnh hưởng đến công tác giải phóng mặt bằng và tiến độ giải ngân vốn đầu tư công các dự án trên địa bàn.
2- Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan, địa phương:
a) Khẩn trương rà soát, tổng hợp chung, báo cáo đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định trong tháng 9 năm 2025: (i) Việc điều chuyển vốn từ bộ, cơ quan, địa phương không có nhu cầu sử dụng sang bộ, cơ quan, địa phương có nhu cầu bổ sung vốn để đẩy nhanh tiến độ các dự án theo đúng quy định; (ii) Phương án xử lý số vốn ngân sách trung ương kế hoạch năm 2025 đã giao cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương nhưng quá thời hạn quy định không phân bổ chi tiết cho các nhiệm vụ, dự án đầu tư theo quy định.
b) Báo cáo Thủ tướng Chính phủ vào sáng thứ sáu hàng tuần về tình hình phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công của các Bộ, cơ quan Trung ương, địa phương.
3- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ theo chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền được giao tiếp tục rà soát các cơ chế, chính sách, quy định pháp luật liên quan đến triển khai thực hiện dự án đầu tư công để kịp thời sửa đổi, bổ sung theo quy định; báo cáo cấp có thẩm quyền đối với những nội dung vượt thẩm quyền.
4- Giao Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án đầu tư công mà các Bộ, ngành, địa phương báo cáo.
5- Giao Văn phòng Chính phủ theo dõi, đôn đốc theo chức năng, nhiệm vụ được giao; báo cáo cấp có thẩm quyền các vấn đề phát sinh vượt thẩm quyền./.
