Chiều 14/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang trình bày tờ trình dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc.
Bổ sung quy định về hợp tác quốc tế
Tại dự thảo Luật, Chính phủ đề xuất bổ sung quy định về đối tượng dân sự là cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước được cử tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.
Theo quy định hiện hành, lực lượng được cử tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc gồm: Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, binh sĩ và đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, chuyên môn kỹ thuật, chiến sĩ và đơn vị thuộc Bộ Công an.
Bộ trưởng Phan Văn Giang cho biết, việc mở rộng đối tượng dân sự tham gia lực lượng gìn giữ hoà bình của Liên Hợp Quốc sẽ mang lại cho Việt Nam nhiều lợi ích tiềm năng.
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang (Ảnh: Media Quốc hội).
Mặt khác, lực lượng gìn giữ hoà bình của Liên Hợp Quốc tại các phái bộ thực địa và tại Trụ sở Liên Hợp Quốc hiện nay cũng bao gồm 3 đối tượng chính là quân đội, cảnh sát và dân sự, trong đó đối tượng dân sự thường có tính ổn định cao và nắm giữ các vị trí quan trọng.
Việc bổ sung đối tượng dân sự sẽ giúp huy động thêm nguồn nhân lực để tham gia sâu rộng hơn vào các hoạt động gìn giữ hoà bình Liên hợp quốc, nhất là các vị trí lãnh đạo, các vị trí tại các cơ quan hoạch định chính sách của Liên Hợp Quốc, qua đó, giúp mở rộng tầm ảnh hưởng, nâng cao vị trí, vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế.
Theo Bộ trưởng Phan Văn Giang, thực tế hiện nay có rất nhiều quốc gia đã và đang cử các viên chức Chính phủ tham gia hoạt động gìn giữ hoà bình Liên Hợp Quốc tại các phái bộ thực địa và tại các cơ quan hoạch định chính sách, Trụ sở Liên Hợp Quốc.
Viên chức dân sự được các Chính phủ cử tham gia thực hiện nhiệm vụ tại phái bộ với tư cách là chuyên gia trong lĩnh vực tư vấn, xây dựng năng lực và hỗ trợ cho chính quyền nước sở tại mà phái bộ yêu cầu.
Dự thảo Luật cũng bổ sung quy định về hợp tác quốc tế trong lĩnh vực gìn giữ hoà bình Liên Hợp Quốc, qua đó mở ra các kênh hợp tác đối ngoại đa phương, song phương; giúp cân bằng các lợi ích chiến lược; tranh thủ, thu hút được các nguồn tài trợ, hỗ trợ từ các nước đổi tác, các tổ chức quốc tế và của Liên Hợp Quốc, giúp tiết kiệm nguồn ngân sách Nhà nước cho việc tham gia hoạt động gìn giữ hoà bình.
Góp phần thúc đẩy hỗ trợ kinh tế, tăng cường lòng tin và làm sâu sắc thêm mối quan hệ với các nước và cộng đồng quốc tế, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, ngay trong thời bình.
Theo dự thảo Luật, có 5 hành vi bị nghiêm cấm trong tham gia lực lượng gìn giữ hoà bình của Liên hợp quốc, đây cũng là quy định mới so với Nghị quyết số 130/2020/QH14.
Bao gồm: Lợi dụng, lạm dụng việc tham gia lực lượng gìn giữ hoà bình của Liên hợp quốc để vi phạm pháp luật, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân;
Mua chuộc, hối lộ, dụ dỗ, lôi kéo hoặc ép buộc người tham gia lực lượng gìn giữ hoà bình của Liên hợp quốc để thực hiện hành vì trái pháp luật;
Phân biệt đối xử về giới, chia rẽ, kỳ thị dân tộc, chủng tộc, quốc tịch, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ văn hóa trong tham gia lực lượng gìn giữ hoà bình của Liên hợp quốc; Phát tán hình ảnh sai lệch, lộ lọt thông tin bí mật Nhà nước và Các hành vi khác theo quy định của pháp luật Việt Nam và Liên Hợp Quốc trong quá trình tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc.
Cần thiết ban hành Luật
Thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cơ bản nhất trí sự cần thiết ban hành Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới (Ảnh: Media Quốc hội).
Việc mở rộng đối tượng phù hợp với yêu cầu thực tiễn trên cơ sở tổng kết thi hành Nghị quyết số 130, phù hợp với các quy định của Liên Hợp Quốc về cử viên chức dân sự tham gia các phái bộ gìn giữ hòa bình và phái bộ chính trị đặc biệt của Liên Hợp Quốc.
Giúp huy động thêm nguồn nhân lực trong các Ban, Bộ, ngành, địa phương; tham gia sâu rộng hơn vào các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc, mở rộng tầm ảnh hưởng, nâng cao vị thế, vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế.
Có ý kiến đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định về chế độ, chính sách đối với cá nhân bị ảnh hưởng đến sức khỏe hoặc bị bệnh sau khi kết thúc nhiệm vụ, được xác định nguyên nhân do quá trình thực hiện nhiệm vụ tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc gây ra.
Ngoài ra cũng có ý kiến đề nghị nghiên cứu, bổ sung quy định cụ thể về chế độ, chính sách mang tính ưu tiên, khuyến khích đối với lực lượng là nữ giới tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc.
"Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu các ý kiến trên để chỉnh lý dự thảo Luật cho phù hợp, thuận lợi trong tổ chức thực hiện; bảo đảm chế độ, chính sách tốt nhất cho cá nhân, đơn vị tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc", ông Tới nhấn mạnh.
