“Ma trận” trại hè
Trước mỗi dịp hè, tâm lý các cha, mẹ thường nóng lòng muốn lựa chọn cho con một hình thức học tập, trải nghiệm để con có thể có thêm kỹ năng mới, có thể sử dụng khoảng thời gian trống hiệu quả sau kết thúc một năm học. Các khoá học kỹ năng, trại hè thường được quảng cáo dày đặc ở thời gian này.
Chỉ cần gõ từ khoá liên quan trên Google, phụ huynh có thể thấy hàng triệu kết quả, trong khi trên mạng xã hội facebook cũng có vô vàn lựa chọn trong các hội nhóm quảng cáo về các chương trình hè với hàng ngàn thành viên tham gia, bao gồm cả các đơn vị tổ chức và phụ huynh. Các trại hè và khóa học hè hiện nay rất phong phú về nội dung và hình thức, bao gồm: Trại hè quốc tế, trại hè quân đội, trại hè tiếng Anh, trại hè kỹ năng sống, trại hè giáo dục giới tính, trại hè trải nghiệm và các khóa tu tập tại chùa... Thời gian tham gia có thể từ một tuần đến cả tháng với chi phí dao động từ vài triệu đồng đến hàng trăm triệu đồng, tùy thuộc vào uy tín của đơn vị tổ chức.
Tuy nhiên, sự bùng nổ của các mô hình trại hè cũng kéo theo những vấn đề về chất lượng. Không phải trại hè nào cũng đáp ứng được kỳ vọng của phụ huynh. Nhiều chương trình hứa hẹn mang đến những trải nghiệm tuyệt vời cho trẻ em nhưng thực tế lại không như mong đợi. Một số trại hè thậm chí còn tiềm ẩn nguy cơ lừa đảo, gây thiệt hại về tài chính cho phụ huynh. Đã có nhiều trường hợp phụ huynh bị lừa tiền vì đăng ký các khoá học hè trên mạng cho con dù cơ quan công an đã nhiều lần cảnh báo.
Bên cạnh đó, chất lượng của nhiều trại hè trên thực tế không như quảng cáo. Theo nhà báo, nhà văn Hoàng Anh Tú, hè luôn là dịp để các trại hè nở rộ. Bên cạnh những trại hè chất lượng (nhưng giá cũng cao), nhiều trại hè mở ra chỉ với một mục đích: Giúp giữ trẻ trong mùa nghỉ hè. Năm nào cha mẹ cũng cuống lên tìm những trại hè kiểu sáng 7h tới, chiều 6h về, con học gì ở trại hè cũng tốt cả, miễn là con không ở nhà. Có những phụ huynh một mùa hè cho con đi những 3-4 trại hè liên miên vì lẽ đó. Họ cho rằng tốn ít tiền nhưng còn hơn cho con ở nhà lại cắm mặt vào điện thoại, máy tính.
Lắng nghe con trước khi lựa chọn trại hè hợp lý
Nhà truyền thông giáo dục Lê Thu Hà, Giám đốc Trung tâm Trẻ em và Phát triển (CCD) với kinh nghiệm hơn 12 năm trong lĩnh vực truyền thông và công tác xã hội bảo vệ trẻ em cho biết, khi lựa chọn trại hè cho con, đầu tiên nên xuất phát từ việc đánh giá nhu cầu của gia đình và của chính con bạn.
Theo quy định về Quyền tham gia của trẻ em, từ 7 tuổi trẻ em phải được hỏi ý kiến về các vấn đề liên quan trực tiếp đến trẻ. Nhiều cha, mẹ không ý thức được việc này dẫn tới tự lựa chọn trại hè, khoá học cho con mà bỏ qua nhu cầu của trẻ. Điều này dẫn tới việc có thể trẻ không hào hứng và miễn cưỡng tham gia hoạt động, không hợp tác khi sinh hoạt cùng các bạn. Đồng thời một yếu tố quan trọng cần xem xét là độ tuổi và khả năng tương tác, kinh nghiệm của trẻ khi tham gia các hoạt động dài ngày, không ở cùng gia đình. Trẻ đã từng tham gia các hoạt động tương tự chưa, trẻ có sẵn sàng đi qua đêm mà không gặp rào cản về tâm lý?
Trong thực tế, nhiều đơn vị quảng cáo và dùng quá nhiều kỹ thuật truyền thông để thu hút sự chú ý của cha, mẹ với chương trình của mình mà không thật sự tập trung vào chất lượng chương trình cũng như ý thức được việc xây dựng chính sách bảo vệ trẻ em để giúp trẻ thực sự được đảm bảo an toàn khi tham gia trại hè, khoá học.
Do đó, cha mẹ hãy tìm hiểu về thương hiệu của đơn vị tổ chức, các bình luận đánh giá của người từng tham gia; các chính sách bảo vệ trẻ em; quy trình giám sát và nhân sự; chương trình đào tạo và hoạt động tập huấn để nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ và nắm bắt quy trình đảm bảo an toàn cho trẻ của đơn vị tổ chức; nội dung chương trình và các thiết kế trải nghiệm có thực sự phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi? các chứng chỉ về chất lượng chương trình; đội ngũ chuyên gia; số lượng người chăm sóc và hướng dẫn trẻ; quy mô trại hè…
“Những cơ sở giáo dục, trung tâm dạy kỹ năng cũng như người cha, người mẹ, giáo viên, những người chăm sóc trẻ… chính là người kiến tạo vòng tròn an toàn và hệ sinh thái bảo vệ trẻ em, giúp các em được phát triển trong môi trường an toàn, lành mạnh và bổ ích” - bà Hà nói.
Nhà báo Hoàng Anh Tú cho rằng, chưa hẳn cần đến trại hè, cha mẹ có thể xây dựng cho con một thời gian biểu lành mạnh trong dịp hè như đi tập thể dục cùng con mỗi sáng; lên lịch mỗi ngày cho con với những công việc cụ thể; tạo ra những mục tiêu để các con thực hiện như viết 1 cuốn sách - tự học một ngoại ngữ… Các cha mẹ có thể lập nhóm để cùng nhau chia sẻ, lập kế hoạch quản lý con mỗi khi hè về.
“Cha mẹ có thể biến mùa hè thành mùa trưởng thành của con. Hãy dành tặng con nhiều hơn nữa những lời khen mỗi khi con hoàn thành nhiệm vụ, giúp con học cách chịu trách nhiệm bằng việc giao quyền cho con nhiều hơn, giữ kết nối với con nhiều hơn…” - nhà báo Hoàng Anh Tú phân tích.
